Gronde la Maritsa (en bulgare: Шуми Марица, Šumi Marica), connue initialement comme Marche de Tcherniaïev (Черняев марш, Černjaev marš), fut l'hymne national du royaume de Bulgarie de 1886 à 1947.

Carte avec mélodie de l'hymne national bulgare "Shumi Maritsa"

D'après Anatol Antchev, auteur d'une étude sur Šumi Marica (Darjavna Firma "Mouzika", 1992), cette chanson trouve son origine dans le Mouvement de libération nationale bulgare de la fin du XIXe siècle. C'est à Nikola Jivkov, professeur principal à Vélès (Macédoine) sous la domination ottomane, que l'on doit les premières paroles sur cette musique d'Ivan Vazov. La dernière version ci-dessous est due à Ivan Vazov (1912).

Les premiers à l'avoir chantée étaient les volontaires bulgares lors de la Guerre turco-serbe de 1876, puis les Opaltchenntsi de la Guerre russo-turque de 1877-1878 qui conduisit au Traité de San Stefano. Elle aura mené au combat les troupes bulgares au cours de cinq guerres successives.

Aujourd'hui, c'est à peine si les jeunes générations la connaissent, puisque le gouvernement communiste l'a remplacée en 1950 par Bǎlgarijo Mila (« Bulgarie chérie »), puis en 1964 par Mila Rodino (Мила Родино, "Chère patrie", premier vers du refrain, connue aussi sous le nom de Gorda Stara planina — "Fier Balkan", son premier vers), dont la version actuelle date de 1990.

Une version du poème Šumi Marica a aussi été adaptée à la musique de Mazurek Dąbrowskiego ("Mazurka de Dąbrowski"), aujourd'hui l'hymne national de la Pologne.

Paroles

modifier

Paroles originales

modifier
Cyrillique bulgare Latin bulgare Grec bulgare

Шюми Марица укървавена,
Плачи вдовица люту ранена

Припев:
Марш! Марш! с Генераля наш
Раз, два, три – марш! Войници.

Напред да ходим, войници мили,
Тимок да бордим със сички сили

Припев

Юнака донский нам йе водител,
С пряпорец лъвский вожд победител

Припев

Вижте деспоти, генераля наш
Чуйте, запейте Черняева марш

Припев

Войници храби след него летят,
Порят ваздухът и громко викат

Припев

С кървав остър меч Генераля напред
Възглавя на сеч! Гръм огън навред

Припев

Труба низ гора за звони напред!
Хей ура, ура! Ура напред!

Припев[1]

Šjumi Marica ukǎrvavena,
Plači vdovica ljutu ranena

Pripev:
Marš! Marš! s Generalja naš
Raz, dva, tri – marš! Vojnici.

Napred da hodim, vojnici mili,
Timok da bordim sǎs sički sili

Pripev

Junaka donskij nam je voditel,
s prjaporec lǎvskij vožd pobeditel

Pripev

Vižte despoti, generalja naš
čujte, zapejte černjaeva marš

Pripev

Vojnici hrabi sled nego letjat,
porjat vazduhǎt i gromko vikat

Pripev

S kǎrvav ostǎr meč generalja napred
vǎzglavja na seč! grǎm ogǎn navred

Pripev

Truba niz gora za zvoni napred!
Hej ura, ura! ura napred!

Pripev

Σ̌ϳουμι Μαριτσα ουκυρβαβενα,
Πλατσ̌ι βδοβιτζα λϳουτου ρανενα

Πριπευ:
Μαρς̌! Μαρς̌! σ Γενεραλϳα νας̌
Ραζ, δβα, τρι – μαρς̌! Βοϳνιτσι.

Ναπρεδ δα χοδιμ, βοϳνιτσι μιλι,
Τιμοκ δα μπορδιμ συσ σιτσ̌κι σιλι

Πριπευ

Ϳουνακα δονσκη ναμ ϳε βοδιτελ,
σ πρϳαπορετς λυβσκη βοζ̌δ ποβεδιτελ

Πριπευ

Βιζ̌τε δεσποτι, σ Γενεραλϳα νας̌
τσ̌ουϳτε, ζαπεϳτε Τσ̌ερνϳαεβα μαρς̌

Πριπευ

Βοϳνιτσι χραμπι σλεδ μεγο λετϳατ,
πορϳατ βαζδουχυτ ι γρομκο βικατ

Πριπευ

Σ κυρβαυ οστυρ μετς̌ Γενεραλϳα ναπρεδ
βυζγλαβϳα να σετς̌! γρυμ ογυν ναυρεδ

Πριπευ

Τρουμπα νιζ γορα ζα ζβονι ναπρεδ!
Χεϳ ουρα, ουρα! Ουρα ναπρεδ!

Πριπευ

Traduction

modifier
Gronde la Maritza,
Rouge de sang
Une veuve pleure
Frappée atrocement
Refrain :
Marchons, marchons
Avec notre général
Volons au combat
Allons vaincre l'ennemi.
Enfants de Bulgarie
Le monde entier vous regarde
Allons ! À la victoire,
Méritons notre gloire
Refrain
Le Lion des Balkans
Au combat magnifique
Contre la horde ennemie
Nous mène en volant
Refrain
Jeunes et forts
Dans le tourbillon des armes
Nous sommes dignes de porter
Les lauriers de la gloire
Refrain
Nous sommes la Nation
Pour l'honneur et la liberté
Pour la Patrie bien-aimée
Nous saurons bien mourir
Refrain

Paroles de 1912

modifier
Cyrillique bulgare Latin bulgare Grec bulgare

Шуми Марица окървавена,
Плаче вдовица в люти рани днес.

Припев:
Марш, марш, Генералю наш!
На бой да летим, враг да победим!

Български чеда, цял свят ни гледа.
Хай към победа славна да вървим.

Припев

Левът Балкански в бой великански
С орди душмански води ни крилат.

Припев

Сърцата наши, юнашки, силни,
Смърт ги не плаши, тупат за борба.

Припев

Ний сме народа, за чест и свобода,
За мила рода който знай да мре.

Припев[2]

Šumi Marica okǎrvavena,
Plače vdovica v ljuti rani dnes.

Pripev:
Marš, marš, Generalju naš!
V boj da letim, vrag da pobedim!

Bǎlgarski čeda, cjal svjat ni gleda.
Haj kǎm pobeda slavna da vǎrvim.

Pripev

Levǎt Balkanski v boj velikanski
S ordi dušmanski vodi ni krilat.

Pripev

Sǎrcata maši, junaški, silni,
Smǎrt gi ne plaši, tupat za borba.

Pripev

Nij sme naroda, za čest i svoboda,
Za mila roda kojto znaj da mre.

Pripev

Σ̌ουμι Μαριτσα ολυρβαβενα,
Πλατσ̌ε βδοβιτζα β λιουτι ρανι δνες.

Πριπευ:
Μαρς̌, μαρς̌, Γενεραλιου νας̌!
Β μποι δα λετιμ, βραγ δα πομπεδιμ!

Μπυλγαρσκι τσ̌εδα, τσιαλ σβιατ νι γλεδα.
Χαι κυμ πομπεδα σλαυνα δα βυρβιμ.

Πριπευ

Λεβυτ Μπαλκανσκι β μποι βελικανσκι
Σ ορδι δουσ̌μανσκι βοδι νι κριλατ.

Πριπευ

Συρτσατα μασ̌ι, ιουνασ̌κι, σιλνι,
Σμυρτ γι νε πλασ̌ι, τουπατ ζα μπορμπα.

Πριπευ

Νη σμε ναροδα, ζα τσ̌εστ ι σβομποδα,
Ζα μιλα ροδα κοιτα ζναι δα μρε.

Πριπευ

Paroles de 1914

modifier
Cyrillique bulgare Latin bulgare Grec bulgare

Шуми Марица окървавена,
Плаче вдовица люто ранена.

Припев:
Марш, марш, с генерала наш!
В бой да летим, враг да победим!

Български чеда, цял свят ни гледа.
Хай към победа славна да вървим.

Припев

Левът Балкански в бой великански
С орди душмански води ни крилат.

Припев

Млади и знойни, във вихри бойни.
Ний сме достойни лаври да берем.

Припев

Ний сме народа, за чест и свобода,
За мила рода който знай да мре.

Припев

Šumi Marica okǎrvavena,
Plače vdovica ljuto ranena.

Pripev:
Marš, marš, s generala naš!
V boj da letim, vrag da pobedim!

Bǎlgarski čeda, cjal svjat ni gleda.
Haj kǎm pobeda slavna da vǎrvim.

Pripev

Levǎt Balkanski v boj velikanski
s ordi dušmanski vodi ni krilat.

Pripev

Mladi i znojni, vǎv vihri bojni.
Nij sme dostojni lavri da berem.

Pripev

Nij sme naroda, za čest i svoboda,
za mila roda kojto znaj da mre.

Pripev

Σ̌ουμι Μαριτσα οκυρβαβενα,
πλατσ̌ε βδοβιτζα λιουτο ραρενα.

Πριπευ:
Μαρς̌, μαρς̌, σ γενεραλα νας̌!
Β μποι δα λετιμ, βραγ δα πομπεδιμ!

Μπυλγαρσκι τσ̌εδα, τσιαλ σβιατ νι γλεδα.
Χαι κυμ πομπεδα σλαυνα δα βυρβιμ.

Πριπευ

Λεβυτ Μπαλκανσκι β μποι βελικανσκι
σ ορδι δουσ̌μανσκι βοδι νι κριλατ.

Πριπευ

Μλαδι ι ζνοινι, βυβ βιχρι μποινι.
Νη σμε δοστοινι λαυρι δα μπερεμ.

Πριπευ

Νη σμε ναροδα, ζα τσ̌εστ ι σβομποδα,
ζα μιλα ροδα κοιτο ζναι δα μρε.

Πριπευ

Références

modifier
  1. Гусла с песни (1878). Svishtov. Printing House of Asenia Panichkova. pp. 15–17.
  2. "Шуми Марица" [Shumi Maritsa] (in Bulgarian). Vol. XVIII, no. 3733. Sofia, Bulgaria: Mir newspaper. December 4, 1912. p. 1.

Voir aussi

modifier

Liens externes

modifier