Subdivision administrative de Berlin

liste d'un projet Wikimedia

La ville de Berlin est divisée, depuis le 1er janvier 2001, en douze arrondissements municipaux (Stadtbezirke en allemand) et 96 quartiers (Viertel). Ceux-ci ont été institués par la loi du , portant sur la réforme de la réglementation sur les arrondissements.

Les 12 arrondissements et les 96 quartiers de Berlin.

Arrondissements municipaux modifier

L'administration d'un arrondissement municipal se compose de l'« Assemblée des délégués d'arrondissement » (Bezirksverordnetenversammlung - BVV) et de la mairie d'arrondissement (Bezirksamt). Dans chaque arrondissement, les délégués sont élus par les citoyens allemands ayant le droit de vote et par les ressortissants des pays de l'Union européenne qui y vivent.

La mairie d'arrondissement est une autorité administrative collégiale, composée du maire d'arrondissement et de ses adjoints. Les maires de tous les arrondissements de la capitale, le Bourgmestre-gouverneur et le bourgmestre adjoint forment ensemble le « Conseil des Bourgmestres » (Rat der Bürgermeister).

Le Sénat de Berlin est tenu de demander au Conseil des Maires de prendre position sur les questions fondamentales concernant la législation et l'administration. Le même principe s'applique aux propositions de loi émanant de la Chambre des députés de Berlin.

Arrondissement
municipal
km² hab/km²
(01/2017)
hab
(01/2017)[1]
Masculinité
(‰ femmes, 2013)[1]
Étrangers
(‰ hab, 2013)[1]
Âge moyen

(année, 2013)[2]
Natalité
(‰ hab, 2011)[3]
Mortalité
(‰ hab, 2011)[3]
Fécondité
(2012)[4]
Revenu médian/ ménage
(, 2015)[5]
Allocataire de minima sociaux
(% actifs, 2011)[6]
Maire 2016-2021 (parti)
01 Mitte 39,47 9 410 371 407 1 065,6 290,7 39,1 12,2 7,6 1,37 19 200 28,9 Stephan von Dassel
(Grüne)
02 Friedrichshain-Kreuzberg 20,16 13 954 281 323 1 038,7 232,7 37,5 13,0 5,9 1,12 20 100 24,0 Monika Herrmann
(Grüne)
03 Pankow 103,01 3 858 397 406 959,2 87,5 40,8 11,9 8,4 1,23 22 200 12,9 Sören Benn
(Die Linke)
04 Charlottenbourg-Wilmersdorf 64,72 5 195 336 249 920,1 210,9 45,8 8,7 10,5 1,18 21 600 15,0 Reinhard Naumann
(SPD)
05 Spandau 91,91 2 502 239 942 936,5 126,8 44,4 9,3 12,2 1,48 19 200 26,0 Helmut Kleebank
(SPD)
06 Steglitz-Zehlendorf 102,50 2 967 304 086 882,4 121,0 46,2 7,9 11,7 1,31 25 200 10,6 Cerstin Richter-Kotowski
(CDU)
07 Tempelhof-Schöneberg 53,09 6 519 346 108 940,1 158,8 44,1 8,8 9,6 1,27 23 100 19,3 Angelika Schöttler
(SPD)
08 Neukölln 44,93 7 290 327 522 985,6 228,4 41,2 11,4 9,7 1,39 18 600 30,7 Martin Hikel
(SPD)
09 Treptow-Köpenick 168,42 1 541 259 524 944,7 45,0 45,5 9,7 10,7 1,45 21 900 14,6 Oliver Igel
(SPD)
10 Marzahn-Hellersdorf 61,74 4 244 262 015 970,8 51,9 43,3 10,2 8,4 1,53 20 400 23,8 Dagmar Pohle
(Linke)
11 Lichtenberg 52,29 5 414 283 121 963,8 94,8 43,2 11,3 9,9 1,45 19 200 20,9 Michael Grunst
(Linke)
12 Reinickendorf 89,46 2 928 261 919 944,6 128,2 45,1 8,7 11,9 1,56 22 200 22,0 Frank Balzer
(CDU)
Berlin 891,85 4 116 3 670 622 962,9 153,2 42,9 10,3 9,6 1,34 21 000 20,7 Bourgmestre : Franziska Giffey
(SPD)

Quartiers modifier

Les quartiers de Berlin

Quartier Arrondissement Superficie
(km²)
Population
(janv. 2017)[1]
Densité
(hab/km²)
(0101) Mitte Mitte 10,69 95 193 8 905
(0102) Moabit Mitte 7,72 77 540 10 044
(0103) Hansaviertel Mitte 0,53 5 728 10 808
(0104) Tiergarten Mitte 5,17 14 565 2 817
(0105) Wedding Mitte 9,23 85 402 9 253
(0106) Gesundbrunnen Mitte 6,13 92 979 15 168
(0201) Friedrichshain Friedrichshain-Kreuzberg 9,78 128 373 13 126
(0202) Kreuzberg Friedrichshain-Kreuzberg 10,38 152 950 14 735
(0301) Prenzlauer Berg Pankow 10,95 161 061 14 702
(0302) Weißensee Pankow 7,93 52 687 6 644
(0303) Blankenburg Pankow 6,08 6 810 1 120
(0304) Heinersdorf Pankow 3,95 7 388 1 870
(0305) Karow Pankow 6,65 19 231 2 892
(0306) Stadtrandsiedlung Malchow Pankow 5,68 1 138 200
(0307) Pankow Pankow 5,66 62 659 11 070
(0308) Blankenfelde Pankow 13,35 2 116 159
(0309) Buch Pankow 18,20 15 613 860
(0310) Französisch Buchholz Pankow 12,03 20 841 1 732
(0311) Niederschönhausen Pankow 6,49 31 029 4 081
(0312) Rosenthal Pankow 4,90 9 329 1 904
(0313) Wilhelmsruh Pankow 1,37 7 504 5 477
(0401) Charlottenbourg Charlottenbourg-Wilmersdorf 10,60 127 614 12 039
(0402) Wilmersdorf Charlottenbourg-Wilmersdorf 7,16 100 320 14 011
(0403) Schmargendorf Charlottenbourg-Wilmersdorf 3,59 21 378 5 955
(0404) Grunewald Charlottenbourg-Wilmersdorf 22,33 10 598 475
(0405) Westend Charlottenbourg-Wilmersdorf 13,53 41 672 3 080
(0406) Charlottenbourg-Nord Charlottenbourg-Wilmersdorf 6,20 19 725 3 181
(0407) Halensee Charlottenbourg-Wilmersdorf 1,27 14 942 11 765
(0501) Spandau Spandau 8,029 38 676 4 817
(0502) Haselhorst Spandau 4,728 15 542 3 287
(0503) Siemensstadt Spandau 5,661 13 237 2 338
(0504) Staaken Spandau 10,884 44 937 4 129
(0505) Gatow Spandau 10,113 4 232 418
(0506) Kladow Spandau 14,779 15 824 1 071
(0507) Hakenfelde Spandau 20,381 28 709 1 409
(0508) Falkenhagener Feld Spandau 6,879 37 760 5 489
(0509) Wilhelmstadt Spandau 10,422 41 025 3 936
(0601) Steglitz Steglitz-Zehlendorf 6,79 74 545 10 979
(0602) Lichterfelde Steglitz-Zehlendorf 18,22 83 674 4 592
(0603) Lankwitz Steglitz-Zehlendorf 6,99 42 558 6 088
(0604) Zehlendorf Steglitz-Zehlendorf 18,83 60 234 3 199
(0605) Dahlem Steglitz-Zehlendorf 8,39 16 819 2 005
(0606) Nikolassee Steglitz-Zehlendorf 19,61 16 143 823
(0607) Wannsee Steglitz-Zehlendorf 23,68 14 113 427
(0701) Schöneberg Tempelhof-Schöneberg 10,61 121 296 11 432
(0702) Friedenau Tempelhof-Schöneberg 1,68 28 180 16 774
(0703) Tempelhof Tempelhof-Schöneberg 12,20 61 802 5 066
(0704) Mariendorf Tempelhof-Schöneberg 9,38 51 795 5 522
(0705) Marienfelde Tempelhof-Schöneberg 9,15 32 238 3 523
(0706) Lichtenrade Tempelhof-Schöneberg 10,10 50 797 5 029
(0801) Neukölln Neukölln 11,71 166 504 14 231
(0802) Britz Neukölln 12,40 41 981 3 386
(0803) Buckow Neukölln 6,35 39 987 6 297
(0804) Rudow Neukölln 11.81 42 076 3 566
(0805) Gropiusstadt Neukölln 2,67 36 971 13 899
(0901) Alt-Treptow Treptow-Köpenick 2,31 11 232 4 862
(0902) Plänterwald Treptow-Köpenick 3,01 10 867 3 810
(0903) Baumschulenweg Treptow-Köpenick 4,82 17 480 3 627
(0904) Johannisthal Treptow-Köpenick 6,54 18 470 2 824
(0905) Niederschöneweide Treptow-Köpenick 3,49 10 625 3 044
(0906) Altglienicke Treptow-Köpenick 7,89 27 013 3 424
(0907) Adlershof Treptow-Köpenick 6,11 15 739 2 576
(0908) Bohnsdorf Treptow-Köpenick 6,52 10 937 1 677
(0909) Oberschöneweide Treptow-Köpenick 6,18 19 956 3 229
(0910) Köpenick Treptow-Köpenick 34,90 60 766 1 740
(0911) Friedrichshagen Treptow-Köpenick 14,00 17 686 1 261
(0912) Rahnsdorf Treptow-Köpenick 21,50 8 998 419
(0913) Grünau Treptow-Köpenick 9,13 5 585 612
(0914) Müggelheim Treptow-Köpenick 22,20 6 530 294
(0915) Schmöckwitz Treptow-Köpenick 17,10 4 067 237
(1001) Marzahn Marzahn-Hellersdorf 19,54 105 786 5 414
(1002) Biesdorf Marzahn-Hellersdorf 12,44 25 689 2 065
(1003) Kaulsdorf Marzahn-Hellersdorf 8,81 18 595 2 111
(1004) Mahldorf Marzahn-Hellersdorf 12,94 27 083 2 093
(1005) Hellersdorf Marzahn-Hellersdorf 8,10 77 073 9 515
(1101) Friedrichsfelde Lichtenberg 5,55 50 695 9 134
(1102) Karlshorst Lichtenberg 6,60 23 599 3 603
(1103) Lichtenberg Lichtenberg 7,22 35 903 4 973
(1104) Falkenberg Lichtenberg 3,06 1 297 424
(1106) Malchow Lichtenberg 1,54 535 347
(1107) Wartenberg Lichtenberg 6,92 2 437 352
(1109) Neu-Hohenschönhausen Lichtenberg 5,16 53 823 10 431
(1110) Alt-Hohenschönhausen Lichtenberg 9,33 42 994 4 608
(1111) Fennpfuhl Lichtenberg 2,12 32 119 15 150
(1112) Rummelsbourg Lichtenberg 4,52 21 456 4 747
(1201) Reinickendorf Reinickendorf 10,50 77 906 7 420
(1202) Tegel Reinickendorf 33,70 34 507 1 024
(1203) Konradshöhe Reinickendorf 2,20 5 988 2 722
(1204) Heiligensee Reinickendorf 10,70 17 784 1 662
(1205) Frohnau Reinickendorf 7,80 16 695 2 140
(1206) Hermsdorf Reinickendorf 6,10 16 213 2 658
(1207) Waidmannslust Reinickendorf 2,30 10 176 4 424
(1208) Lübars Reinickendorf 5,00 4 800 960
(1209) Wittenau Reinickendorf 5,87 23 671 4 033
(1210) Märkisches Viertel Reinickendorf 3,20 37 138 11 606
(1211) Borsigwalde Reinickendorf 2,03 6 447 3 224

Histoire modifier

Grand Berlin modifier

Les 20 districts, eux-mêmes divisés en quartiers, à l'avènement du Grand Berlin en 1920. Au centre, entouré de jaune, se trouve la superficie de Berlin d'avant 1920.

Le Grand Berlin est créé en 1920 par l'annexion des villes et villages environnants. Il est divisé en 20 districts :

Partition puis réunification modifier

Les 23 districts en usage de 1986 à 2001

En 1945, après la guerre, ces 20 districts servirent de base à la répartition des zones d'occupation entre les alliés :

En 1949, ces districts servirent aussi à la création des deux municipalités rivales de Berlin-Est (ex-secteur soviétique) et Berlin-Ouest (ex-secteurs américain, britannique et français).

Puis leur nombre fut porté jusqu'à 23, par la création successive de 3 districts supplémentaires, tous situés à Berlin-Est :

En 2001, les anciens districts ont été fusionnés entre eux pour former les 12 arrondissements (Bezirk), tandis que 96 nouveaux quartiers (Ortsteil), correspondant parfois aux districts supprimés, ont été redessinés dans leur anciennes limites territoriales.

Code couleurs: Ancien Berlin-Est, ancien Berlin-Ouest

Nom des
nouveaux arrondissements
Nom des
anciens districts
Nom des
nouveaux quartiers
1 Mitte
2 Friedrichshain-Kreuzberg
3 Pankow
4 Charlottenbourg-Wilmersdorf
5 Spandau
6 Steglitz-Zehlendorf
7 Tempelhof-Schöneberg
8 Neukölln
9 Treptow-Köpenick
10 Marzahn-Hellersdorf
11 Lichtenberg
12 Reinickendorf

Notes et références modifier

  1. a b c et d (de) « Einwohnerinnen und Einwohner am Ort der Hauptwohnung in Berlin am 30.12.2016 nach Ortsteilen und Altersgruppen » [PDF], sur Amt für Statistik Berlin-Brandenburg,
  2. (de) « Statistischer Bericht », sur www.statistik-berlin-brandenburg.de,
  3. a et b (de) « Die kleine Berlin-Statistik 2013 », sur www.statistik-berlin-brandenburg.de,
  4. (de) « Gebiet und Bevölkerung », sur www.statistik-berlin-brandenburg.de
  5. (de) « Wirtschaftsdaten Reinickendorf 2015 » [PDF], sur www.berlin.de,
  6. (de) « Basisdaten Mitte 2013 » [PDF], sur www.berlin.de,

Articles connexes modifier