La yaña imlâ (яңа имля, « nouvelle orthographe », en tatar, prononcé [jʌˈŋɑ imˈlʲæ]) est un alphabet dérivé de l’alphabet arabe utilisé pour écrire le tatar de 1920 à 1927. C’est une modification de l’i̇ske imlâ, y retirant certaines lettre arabes et y ajoutant des lettres pour les voyelles e, ı, ö, o, et un signe diacritique pour indiquer l’harmonie vocalique.

Zamanälif Isolée Initiale Médiale Finale Yañalif Lettre cyrillique
1 a ئا ‍ا a а
2 ä ئە ‍ە ə ә
3 b ب ب‍ ‍ب‍ ‍ب ʙ б
5 p پ پ‍ ‍پ‍ ‍پ p п
4 t ت ت‍ ‍ت‍ ‍ت t т
6 c ج ج‍ ‍ج‍ ‍‍ج ç җ
7 ç چ چ‍ ‍چ‍ ‍چ c ч
8 x ح ح‍ ‍ح‍ ‍ح x х
9 d د ‍د d д
10 r ر ‍ر r р
11 z ز ‍ز‍ z з
12 j ژ ‍ژ ƶ ж
13 s س س‍ ‍س‍ ‍س s с
14 ş ش ش‍ ‍ش‍ ‍ش ş ш
15 ğ ع ع‍ ‍ع‍ ‍ع ƣ г, гъ, ғ
16 f ف ف‍ ‍ف‍ ‍ف f ф
17 q ق ق‍ ‍ق‍ ‍ق q к, къ, қ
18 k ك ك‍ ‍ك‍ ‍ك k к
19 g گ گ‍ ‍گ‍ ‍گ g г
20 ñ ڭ ‍ڭ‍ ‍ڭ ң
21 l ل ل‍ ‍ل‍ ‍ل l л
22 m م م‍ ‍م‍ ‍م m м
23 n ن ن‍ ‍ن‍ ‍ن n н
24 w و ‍و v в, ў
25 i, í ئي ئي‍ ‍ي‍ ‍ي i, ьj и, ый
25 y ي ي‍ ‍ي‍ ‍ي j й
26 u, ü ئو و u, y у, ү
27 o, ö ئۇ ۇ o, ɵ о, ө
28 ı, e ئ ئ‍ ‍ئ‍ ‍ئ ь, e ы, е
29 h ھ ھ‍ ‍ھ‍ ‍ھ h һ

Bibliographie

modifier
  • (en) Ilya Yevlampiev, Karl Pentzlin et Nurlan Joomagueldinov, Proposal to encode Arabic-script letters for African languages (no L2/11-209), (lire en ligne)
  • (tt) م. قۇربانعەلييف / М. Курбангалеев [M. Kurbanğaliif] et حوجا بەديع / Х. Бадиг [X. Bädiğ], روس مەكتەبلەرىُ ئۇچن تاتار تلىُ دەرسلىُگىُ : Русь мактяблярэ учюн татар теле дяреслеги, قازان / Казань Kazan,‎ (lire en ligne)
  • (tt) Хəлиф Рəхим Курбатов, Татар теленең алфавит һəм орфография тарихы, Казан, Татарстан китап нəшр.,‎ , 132 p. (lire en ligne), p. 44–50

Voir aussi

modifier